ΕΣΤΙΑ

Αυτό δεν είναι πιστή βιογραφία και πολλοί χαρακτήρες είναι φανταστικοί. ‘Αλλοι είναι πραγματικοί, όπως ο χαρακτήρας της Λωξάντρας. Εκείνο όμως που προσπάθησα να αποδώσω όσο μπορούσα πιο πιστά, είναι τα ιστορικά γεγονότα, τα έθιμα και το πνεύμα της εποχής. Ελπίζω να το κατόρθωσα, γιατί την παλιά την Πόλη την έζησα στα πρώτα χρόνια της ζωής μου και έμεινε βαθιά χαραγμένη στο μυαλό μου. Τον πρόφτασα το νυχτοφύλακα που διαλαλούσε τις νύχτες την πυρκαγιά, πρόφτασα τις σέντιες και το σήμαντρο των Ταταούλων, πρόφτασα τον Τούρκο το νερουλά που ζητούσε απ’ τη Λωξάντρα λίγο θαυματουργό αγίασμα της Μπαλουκλιώτισσας για να γιάνει το μάτι του που πονούσε.
Παραπάνω λέω ότι προσπάθησα να αποδώσω πιστά τα ιστορικά γεγονότα και το πνεύμα της εποχής – και είναι αλήθεια. Τα αποδίδω βέβαια έτσι όπως τα είδα και τα έζησα μέσα στο στενό μικροαστικό περιβάλλον της Λωξάντρας, που κατοικούσε σε ρωμιομαχαλάδες, που “με Τούρκους αλισφερίσι δεν είχε”, όπως το διατύπωνε μόνη, εννοώντας φυσικά την άρχουσα τάξη των Τούρκων, γιατί με το φουκαρά το μικροπωλητή, με τον Κούρδο που της έκοβε τα ξύλα της και με το νυχτοφύλακα του μαχαλά της είχε και παραείχε αλισφερίσι και συνεννοούντανε πολύ καλά και τους αγαπούσε.
Αυτά ξεκίνησα να γράψω, και γράφοντας να το γλεντώ. Ελπίζω να το γλεντήσουνε και οι άλλοι.

Μαρία Ιορδανίδου

Μονοτονική έκδοση.

“Φάνη, προσοχή. Σκοπός είσαι.
Μη φοβάσαι τη νύχτα, μη σε τρομάζουν οι ίσκιοι. Όποιος κάνει εκείνο που πρέπει, δεν έχει να φοβηθεί κανένα.
Εσύ κι οι σύντροφοί σου απόψε φυλάγετε το δάσος από τους εχθρούς του.
Η σφυρίχτρα σου να είναι έτοιμη.
Με τη βάρδια, που φυλάγετε, προστατεύετε τα δέντρα. Κι όλους τους ανθρώπους, όσοι θα δροσιστούν απ’ αυτά τα δέντρα είτε τώρα είτε σε πενήντα κι εκατό και διακόσια χρόνια.

Όταν βρίσκονται γενναία παιδιά σαν εσάς, ένα δάσος γίνεται αιώνιο. Κι οι άνθρωποι ζουν καλύτερα τη ζωή τους.”

Τα ψηλά βουνά του Ζαχαρία Παπαντωνίου βρίσκονται μακριά από κάθε ψευτιά· η μόνη τους πρόθεση είναι να φέρουν στις αίθουσες διδασκαλίας και στις ψυχές των εννιάχρονων αναγνωστών τους το θρόισμα των πεύκων και των ελατιών, το τραγούδι του νερού και τη χαρά μιας αλλιώτικης ζωής. Και όλα αυτά με μια γραφή απόλυτα θελκτική και απροσποίητη, δίχως ίχνος ακαμψίας και διδακτισμού που δεν καταπίνεται.

(Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος, από το επίμετρο του βιβλίου)

“Τα ψηλά βουνά” (1918) του Ζαχαρία Παπαντωνίου, μετά την πρώτη σύντομη ζωή τους ως αναγνωστικό του Δημοτικού, έζησαν και εξακολουθούν να ζουν μια δεύτερη ως πάντερπνο ανάγνωσμα όλων των ηλικιών. Η παρούσα νέα έκδοση του θαλερού βιβλίου περιλαμβάνει επίμετρο του συγγραφέα, φιλολόγου και εκπαιδευτικού Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλου, το οποίο εμπλουτίζει με ουσιαστικό τρόπο την καθιερωμένη, έγκυρη έκδοση της Εστίας.

Νέα, συμπληρωμένη, μονοτονική έκδοση. Επίπετρο: Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος.