PHILOSOPHY

Στο βιβλίο αυτό, ο Μαξ Τσάρλσγουορθ παρουσιάζει την ιστορία της φιλοσοφίας της θρησκείας ως ένα σπουδαίο πνευματικό επίτευγμα του δυτικού πολιτισμού. Η ιστορία που αφηγείται ξεκινά από την ελληνική αρχαιότητα, με την αυτονόμηση της σφαίρας του ορθού λόγου και τη γέννηση της φιλοσοφίας, και φτάνει μέχρι τα πιο πρόσφατα ρεύματα του 20ού αιώνα.

Ο συγγραφέας επιχειρεί να οργανώσει την ύλη του σε πέντε βασικούς τύπους – σε πέντε θεμελιώδεις φιλοσοφικές προσεγγίσεις της θρησκευτικής σφαίρας. Στο πλαίσιο της πρώτης προσέγγισης, στην οποία κυριαρχεί η πλατωνική παράδοση, ο φιλοσοφικός λόγος εκτοπίζει την παραδοσιακή θρησκεία και η φιλοσοφία αξιώνει τελικά να γίνει η ίδια θρησκεία.

Η φιλοσοφία δεν απαιτεί από εμάς να γίνουμε σοφοί και ν’ αγγίξουμε την τελειότητα, αλλά αντιθέτως μας καλεί να συμφιλιωθούμε με την ανθρώπινη υπόστασή μας, να θέσουμε ερωτήματα και να σκεφτούμε για λογαριασμό μας. Προκειμένου να μας δώσει το έναυσμα για εποικοδομητική σκέψη, ο ειδικευμένος στη φιλοσοφία και στον διαλογισμό Φαμπρίς Μιντάλ επέλεξε και συμπεριέλαβε στο βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας ρήσεις σαράντα προσωπικοτήτων – φιλοσόφων, συγγραφέων, καλλιτεχνών: από τον Σαρλ Μποντλέρ ως τον Φρίντριχ Νίτσε, από την Έμιλι Ντίκινσον ως την Τόνι Μόρισον, από τον Πάμπλο Πικάσο ως τον Τζέιμς Μπόλντουιν και φυσικά από τον Σωκράτη ως τον Αριστοτέλη. Αυτές τις ρήσεις τις αναλύει σε σύντομα δοκίμια που το καθένα δε θα σας πάρει πάνω από τρία λεπτά για να το διαβάσετε, αλλά θα σας εμπνεύσει και θα σας βοηθήσει ουσιαστικά να δείτε τον κόσμο λίγο διαφορετικά.

Η εποχή μας ανάμεσα σε άλλα, είναι μάρτυρας πολλών ψυχολογικών ασθενειών. (. . .) Υπάρχουν άνθρωποι που, για να αποφύγουν αυτό το κενό, ασχολούνται με διάφορες δραστηριότητες, ελπίζοντας ότι αυτές θα δώσουν ένα σκοπό στη ζωή τους. Έτσι, μετατρέπουν τις σπουδές τους ή τη δουλειά σε σωτήρες μιας κατάστασης, η οποία ριζώνει αναμφίβολα στο βάθος του ίδιου του ανθρώπου. Κάθε πρακτική δραστηριότητα στερείται αξίας, αν αυτός που ασχολείται μ’ αυτήν δεν γνωρίζει το κίνητρο των δράσεών του. Πάντα λοιπόν πρέπει να αναρωτιόμαστε: Γιατί και προς τα πού;

“Ο φόβος είναι ριζωμένος μέσα σε κάθε ανθρώπινο πλάσμα, αλλά αυτό είναι φυσικό. Δεν μπορεί να εξαλειφθεί ολοκληρωτικά, δεν μπορεί να ελεγχθεί. Μόνο να κατανοηθεί μπορεί. Η κατανόηση είναι η λέξη-κλειδί. Και μόνο η κατανόηση μπορεί να φέρει τη μετάλλαξη, τίποτε άλλο.”

Μια πρωτοποριακή ενορατική προσέγγιση από τον κορυφαίο Ινδό δάσκαλο, που μας δείχνει όχι μόνο πως να μετουσιώνουμε τον φόβο σε φίλο και σύμμαχό μας, αλλά και πως να αποκτήσουμε την πιο βαθιά επίγνωση του εαυτού μας και της αληθινής ουσίας της ζωής.

«Ήταν απολύτως απαραίτητο να καταστεί ο πληθυσμός ένα ηθικό υποκείμενο και να σπάσει η συναλλαγή του με την εγκληματικότητα, έτσι ώστε να διαχωριστούν οι παραβατικοί και να φανούν επικίνδυνοι όχι μόνο για τους πλούσιους αλλά και για τους φτωχούς επίσης, φαύλοι υποκινητές των μεγαλύτερων κοινωνικών κινδύνων»

Μισέλ Φουκώ, «Συζήτηση για τη φυλακή», 1975

Οι Εκδόσεις Καστανιώτη και η Novel Vox προαναγγέλλουν με χαρά την κυκλοφορία ‒εντός της άνοιξης‒ της νέας εργασίας των Χαΐνηδων (που συμπληρώνουν φέτος 30 χρόνια δισκογραφικής περιπλάνησης) υπό τον τίτλον:
Πόνημα μετανεωτερικής οντολογικής προσέγγισης αποκλινουσών κατηγοριών, κοινώς ΒΑΡΔΑ ΦΟΥΡΝΕΛΟ

Γραμμένο από έναν καταξιωμένο και εμβριθή στοχαστή, το μελέτημα αυτό περιστρέφεται γύρω από τη φύση και τις λειτουργίες του χιούμορ. Γιατί γελάμε; Τι πρέπει να συμπεράνουμε από τις ποικίλες μορφές γέλιου, από το ξεκάρδισμα και το κακάρισμα έως τον καγχασμό και το χάχανο; Είναι το χιούμορ ανατρεπτικό ή, αντίθετα, εκτονώνει απλώς τις εντάσεις; Μπορούμε να ορίσουμε το «πνευματώδες χιούμορ»;

Η μελέτη του Eagleton, γεμάτη διαφωτιστικές ιδέες και πολλά εξαιρετικά αστεία, εξετάζει κριτικά διάφορες γνωστές θεωρίες περί χιούμορ, μεταξύ των οποίων την άποψη ότι πηγάζει από την ασυνάφεια, καθώς και τη θεωρία που υποστηρίζει ότι το χιούμορ αντικατοπτρίζει μια σχεδόν σαδιστική μορφή ανωτερότητας έναντι των άλλων. Αντλώντας από ένα ευρύ φάσμα λογοτεχνικών και φιλοσοφικών πηγών, από τον Αριστοτέλη και τον Θωμά τον Ακινάτη έως τον Χομπς, τον Φρόιντ και τον Μπαχτίν, ο συγγραφέας αναζητά τους κρυφούς ψυχαναλυτικούς μηχανισμούς πίσω από το χιούμορ και ερμηνεύει την κοινωνική και πολιτική του εξέλιξη ανά τους αιώνες.

Αν έχετε προσπαθήσει να κάνετε κάτι που αναγνωρίζετε ότι είναι πέρα από τις δυνάμεις σας να το πραγματώσετε ικανοποιητικά, μπορώ να είμαι βέβαιος ότι θα καλοδεχτείτε αυτή μου την προσπάθεια να σας μεταδώσω το τι είδους άνθρωπος ήταν αυτός που έγραψε το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας.
Το βιβλίο είναι μια σειρά ομιλιών πάνω στα ερωτήματα που γεννιούνται στον καθένα μας και που δεν βρήκαμε απαντήσεις – ή νομίζουμε ότι δεν υπάρχουν. Οι απαντήσεις μπορούν να βρεθούν από τον άνθρωπο που θα μελετήσει αυτό το βιβλίο και θα εφαρμόσει τη Διδασκαλία στον εαυτό του.