Showing 1–12 of 54 results

THE OBSCURE PHILOSOPHER- FRAGMENTS

9.54

Heraclitus (c. 535 BC), son of Bloson of Ephesus, probably came of royal blood, was a pre-Socratic Ionian Greek philosopher. Known for his doctrine of change being central to the universe and for the establishing the term Logos in Western philosophy, is recorded as having written a single book On Nature, divided into three discourses, one on the universe, another on politics and a third on theology. The book was deposited in the great Temple of Artemis in Ephesus and made available to visitors for several centuries after Heraclitus’ death. However, his writings only survive today in fragments quoted by other later authors. He was known as “the Obscure” (or “the Dark”) for the deliberate difficulty and unclearness of his teachings. Many subsequent philosophers have claimed to have been influenced by the ideas of Heraclitus.

ΑΓΩΝ ΟΜΗΡΟΥ

7.00

Σχεδόν όλα όσα ονομάζουμε “ανώτερη καλλιέργεια” βασίζονται στην εκπνευμάτωση [] της βαναυσότητας []. Η επώδυνη ηδυπάθεια που εκπέμπει η τραγωδία, έχει βάση της το απάνθρωπο, το άγριο. Ο λεγόμενος έλεος της τραγωδίας, αλλά και καθετί υψηλό, ως τ’ ανώτερα και γλυκύτατα ρίγη της μεταφυσικής, αντλεί τη ηδύτητά του αποκλειστικά απ’ τα συστατικά της αγριότητας που περιέχει. Οι Ρωμαίοι με τις αρένες τους, οι Χριστιανοί μες στην έκσταση του Σταυρού, οι Ισπανοί με τα ικριώματα και τις ταυρομαχίες τους, [] οι εργάτες των παρισινών προαστίων που νοσταλγούν αιματηρές επαναστάσεις [] – όλοι απολαμβάνουν και ζητούν φλογερά να πιουν το μεθυστικό πιοτό της μεγάλης Κίρκης “Αγριότητας”.

ΑΙΣΧΥΛΟΥ ΕΥΜΕΝΙΔΕΣ

7.50

Ο Ορέστης ικετεύει τον Απόλλωνα για τον εξαγνισμό του οίκου του. Με εντολή του θεού πηγαίνει στην Αθήνα, όπου, καταδιωκώμενος πάντα από τις Ερινύες, προσπέφτει στο άγαλμα της Αθηνάς. Δικάζεται και με την ψήφο της θεάς αθωώνεται. Οι εκδικήτριες Ερινύες μεταβάλλονται σε πνεύματα συγχώρησης, Ευμενίδες, και εγκαθίστανται στο ιερό τους στον Άρειο Πάγο. Το αναπόδραστο της τιμωρίας, η ταλάντευση του ανθρώπου ανάμεσα στη βούλησή του και το θείο θέλημα, η τύφλωση από το πάθος, η εκδίκηση και ο εξιλασμός είναι το σκηνικό των ιδεών της Ορέστειας που ολοκληρώνεται με την τραγωδία αυτή.

ΑΙΣΧΥΛΟΥ ΠΕΡΣΕΣ

9.60

Η περιπέτεια του κειμένου αυτού αρχίζει το 1964, όταν ο Κάρολος Κούν, σχεδιάζοντας ν’ ανεβάσει τους «Πέρσες», μου ζήτησε να του παραδώσω μια νέα μετάφραση. Στρώθηκα με όρεξη στη δουλειά. Ο Βασίλης Βασιλικός με βοηθούσε δακτυλογραφώντας όσες σελίδες ετοίμαζα: τις περίμενε ο Κούν για τις πρόβες του (που κράτησαν τελικά οκτώ μήνες) και ο Γιάννης Χρήστου για τη μουσική του. Όταν, το καλοκαίρι του 1965, ύστερα από μια επιτυχημένη σταδιοδρομία στο Λονδίνο και το Παρίσι, οι «Πέρσες» παρουσιάστηκαν και στο Ηρώδειο, είχαμε κιόλας μπει στην κρίση των Ιουλιανών: η πολιτική ατμόσφαιρα της εποχής φόρτιζε το έργο με πρόσθετες σημασίες. Ωστόσο το πρόβλημα για μένα ήταν πώς η πρώτη αυτή μορφή της μετάφρασής μου -κι ας παίχθηκε επί χρόνια εντός κι εκτός Ελλάδος από τον Κάρολο Κούν, κι ας ξαναπαίχθηκε στην Επίδαυρο μετά το θάνατό του (το 1987 και το 1988), κι ας δημοσιεύθηκε το 1965 στο περιοδικό Θέατρο και το 1966 αυτοτελώς και εν αγνοία μου από τις «Πολιτικές και λογοτεχνικές εκδόσεις» του εξωτερικού, κι ας χρησιμοποιήθηκε επίσης από τον Θόδωρο Τερζόπουλο στις παραστάσεις του (1990-1992)- με ικανοποιούσε ολοένα και λιγότερο. Όσο περνούσαν τα χρόνια, τόσο οι ενδοιασμοί μου δυνάμωναν. Ήξερα πως θα θεωρούσα το κείμενό μου οριστικό (άρα και δημοσιεύσιμο) μόνο αν το ξαναδούλευα έχοντας ξεδιαλύνει ορισμένα ζητήματα σχετικά με τον τρόπο μετάφρασης της αρχαίας τραγωδίας. Στα 1983, μεταφράζοντας, και πάλι για τον Κούν, τον «Προμηθέα Δεσμώτη», ξαναβρέθηκα μπροστά στα ίδια προβλήματα. Όμως κάποιο προχώρημα μέσα μου είχε γίνει. Τότε επιχείρησα ξανά μιαν άλλη μετάφραση των «Περσών». Το ίδιο και δύο χρόνια αργότερα. Δοκιμές και προσπάθειες ανάμικτες με ελπίδες και απογοητεύσεις. Τέλος, ο επίλογος: η συνεργασία μου με τον Λευτέρη Βογιατζή για τις παραστάσεις του Εθνικού Θεάτρου (καλοκαίρι 1999). Νέο ξεκίνημα; Όχι ασφαλώς. Αλλά πάντως έναυσμα για μια νέα μεταφραστική επεξεργασία. Γιατί τώρα ήταν δίπλα μου όχι μόνο ένας ταλαντούχος ηθοποιός και σκηνοθέτης, αλλά κι ένας φιλόλογος προσεκτικός και ευαίσθητος στις πιο λεπτές αποχρώσεις του κειμένου. Του οφείλω το γεγονός ότι με βοήθησε να ξαναδώ προσεκτικά την τραγωδία του Αισχύλου και να προχωρήσω σε μιαν ακριβέστερη, ίσως και λειτουργικότερη, μεταφραστική προσπάθεια:στο κείμενο που, με ελάχιστες αλλαγές, κρατάει ο αναγνώστης στα χέρια του.

ΑΛΜΠΕΡ ΚΑΜΥ

8.50

“Ένας καλλιτέχνης μπορεί να ευστοχήσει ή να αστοχήσει στο έργο του, δηλαδή να κερδίσει ή να χάσει τη ζωή του. Ωστόσο, αν μπορεί να πει στο τέλος της προσπάθειάς του ότι κατάφερε να απαλύνει ή να μειώσει όλες τις δουλείες που βαραίνουν τους ανθρώπους, τότε είναι, σε ένα μεγάλο βαθμό, δικαιωμένος, και μπορεί, ως ένα ορισμένο σημείο, να συγχωρήσει τον εαυτό του”. (Απόσπασμα από την Ομιλία του Camus στη Σουηδική Ακαδημία κατά την απονομή του Νόμπελ λογοτεχνίας 1957. Από οπισθόφυλλο του βιβλίου)

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ

7.65

Οι ιδέες του Αριστοτέλη που αναπτύσσονται στην Ποιητική του αποτέλεσαν ολόκληρη την ιστορία της δυτικής θεωρίας της κριτικής. Κανένα έργο δεν έχει επηρεάσει τόσο πολύ τη λογοτεχνία όλων των εποχών και κανένα δεν ερμηνεύτηκε τόσο λάθος. Μυστικισμός, ηθικολογία, στρατολόγηση σε αυτό ή στο άλλο λογοτεχνικό είδος… με όλες τις δυνατές ερμηνείες, ο Αριστοτέλης ελάχιστες φορές είχε την ευκαιρία να μιλήσει για τον εαυτό του. Όσο είναι αλήθεια ότι η ακαμψία της Αναγέννησης είναι εντελώς αντίθετη στον ανοιχτό εμπειρισμό του, είναι επίσης αλήθεια ότι η μανία ψυχολογικής εμβάθυνσης των νεώτερων δεν κατάφερε να προσεγγίσει περισσότερο τη σκέψη του. Το βιβλίο του Kenneth McLeish μάς αποκαλύπτει πόσο φοβερή είναι η θεωρία του Αριστοτέλη και αποδεικνύει ότι ο φιλόσοφος αυτός είναι πιο “σύγχρονος” από όλους όσους προσπάθησαν να τον ερμηνεύσουν.

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ ΒΑΤΡΑΧΟΙ

9.60

Ο Διόνυσος κατεβαίνει στον Άδη για να φέρει στην Αθήνα έναν άξιο ποιητή, που μετά τον θάνατο των τραγικών λείπει από την πόλη. Οργανώνεται ο περίφημος ποιητικός διαγωνισμός μεταξύ Αισχύλου και Ευριπίδη, όπου ο Αριστοφάνης προκρίνει τον πρώτο.

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ ΘΕΣΜΟΦΟΡΙΑΖΟΥΣΑΙ

7.50

Κατά την εορτή των Θεσμοφορίων, όπου απαγορεύεται η παρουσία αντρών, οι γυναίκες συσκέπτονται για το πώς θα τιμωρήσουν τον Ευριπίδη, ο οποίος τις έχει συκοφαντήσει στα έργα του. Ο ποιητής πείθει τον πεθερό του να μεταμφιεστεί σε γυναίκα και να πάει να τον υπερασπιστεί, όπως και συμβαίνει μέχρι τη στιγμή που ο μεταμφιεσμένος αποκαλύπτεται.

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ ΠΛΟΥΤΟΣ

7.50

Ο Πλούτος είναι τυφλός και γι’ αυτό χαρίζει τα αγαθά του στους κακούς. Ο φτωχός αγρότης Χρεμύλος τον οδηγεί στον Ασκληπιό για θεραπεία, οπότε ο Πλούτος μοιράζει τα αγαθά του στους καλούς.

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ

8.50

Η ηρωίδα του έργου Λυσιστράτη πείθει τις Αθηναίες να καταφύγουν σε ερωτική αποχή έναντι των συζύγων τους με σκοπό τον τερματισμό του πολέμου. Στο τέλος επέρχεται η συμφιλίωση. Από τα δημοφιλέστερα αριστοφανικά έργα.

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ ΣΦΗΚΕΣ

8.50

Στο πρόσωπο του ανόητου δικαστή Φιλοκλέωνα καυτηριάζονται τα ήθη των δικαστών και παρωδείται η δικομανία των Αθηναίων.

ΒΟΛΤΕΡΟΣ

7.65

Ο υποδειγματικός αυτός διαφωτιστής φιλόσοφος, έζησε και πέθανε ως παρτιζάνος. Ήταν ο αιώνιος, ένθερμος προπαγανδιστής μια αιρετικής πίστης. Αντικείμενο της φιλοσοφίας του Βολτέρου δεν ήταν η προώθηση της έρευνας ή η καλλιέργεια της σκεπτικιστικής αμφισβήτησης.
Αντικείμενο της φιλοσοφίας του και σκοπός της ζωής του ήταν η ανεύρεση μιας νέας πίστης η οποία θα αντικαθιστούσε τη μισητή Χριστιανική θρησκεία.
Η διακωμώδηση των Χριστιανικών προκαταλήψεων και ενθουσιασμών από τον Βολτέρο πράγματι εξυπηρέτησε μια νέα “θρησκεία”, αυτήν του παγκόσμιου Διαφωτισμού. Ο Βολτέρος ωστόσο υιοθέτησε πολλά στοιχεία από την θρησκεία την οποία επιθυμούσε να αντικαταστήσει. Ο Διαφωτισμός μοιάζει με τον Χριστιανισμό όσο αφορά στις κοινές ελπίδες για τη χειραφέτηση της ανθρωπότητας -και στη βαθιά έλλειψη ανοχής προς οτιδήποτε αποτελεί εμπόδιο στις παγκόσμιες φιλοδοξίες του.