ΝΙΤΣΕ ΦΡΙΝΤΡΙΧ (NIETZSCHE FRIEDRICH)

Σχεδόν όλα όσα ονομάζουμε “ανώτερη καλλιέργεια” βασίζονται στην εκπνευμάτωση [] της βαναυσότητας []. Η επώδυνη ηδυπάθεια που εκπέμπει η τραγωδία, έχει βάση της το απάνθρωπο, το άγριο. Ο λεγόμενος έλεος της τραγωδίας, αλλά και καθετί υψηλό, ως τ’ ανώτερα και γλυκύτατα ρίγη της μεταφυσικής, αντλεί τη ηδύτητά του αποκλειστικά απ’ τα συστατικά της αγριότητας που περιέχει. Οι Ρωμαίοι με τις αρένες τους, οι Χριστιανοί μες στην έκσταση του Σταυρού, οι Ισπανοί με τα ικριώματα και τις ταυρομαχίες τους, [] οι εργάτες των παρισινών προαστίων που νοσταλγούν αιματηρές επαναστάσεις [] – όλοι απολαμβάνουν και ζητούν φλογερά να πιουν το μεθυστικό πιοτό της μεγάλης Κίρκης “Αγριότητας”.

Η κριτική που ασκεί ο Νίτσε στη θρησκεία και την ηθική, στην επιστήμη και τη φιλοσοφία υπονομεύει κάθε «οριστική» αλήθεια και μας υποχρεώνει να σταθούμε απέναντι στα μεγάλα ζητήματα της ζωής για να ξαναστοχαστούμε όλα από την αρχή. Στους αφορισμούς αυτούς γίνεται φανερό ότι η φιλοσοφία δεν είναι πάντοτε ψυχρή αφαίρεση.

Να κ’ η περίπτωση του Ηράκλειτου, που αποτραβήχτηκε στις ελεύθερες εκτάσεις και στα περιστύλια του τεράστιου ναού της Αρτέμιδας: τούτη η “έρημος” ήταν, οπωσδήποτε, πιο άξια – τ’ ομολογώ! Γιατί να μην υπάρχουν και για μας τέτοιοι ναοί; (…Χμ, ίσως και να υπάρχουν. Να, μου έρχεται τώρα δα στο νου τ’ ωραιότερο δωμάτιο εργασίας που είχα ποτέ, στην Piazza di San Marco, άνοιξη, δέκα με δώδεκα το πρωί…) Ωστόσο, κι ο Ηράκλειτος απέφευγε αυτό που κ’ εμείς αποφεύγουμε σήμερα: το θόρυβο και τη φλυαρία των Εφεσίων, τη δημοκρατία τους, τις πολιτικές αθλιότητες τους, τα νεώτερα κατορθώματα της “αυτοκρατορίας” (της περσικής – με εννοείτε…), όλη τη βρομερή πραμάτεια του “σήμερα”, … γιατί εμείς οι φιλόσοφοι χρειαζόμαστε πάνω απ’ όλα μια συγκεκριμένη ησυχία: χρειαζόμαστε ανάπαυση απ’ το “σήμερα”.