ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Αυτό το εγχειρίδιο αποτελείται από απάνθισμα άρθρων επιλεγμένων από ένα περιοδικό που έβγαινε μόνο για τα μέλη της Ένωσης των Φίλων, με τίτλο “Γράμματα από το Λονδίνο” και το οποίο αργότερα πήρε την ονομασία “FORUM”. Ο Τζιράρντ Χέιβεν ήταν ο εκδότης και των δύο δημοσιευμάτων, γράφοντας άρθρα πάνω στις ιδέες του Τέταρτου Δρόμου και ο ίδιος. Υπάρχουν πενήντα περίπου από αυτά τα άρθρα τα οποία θα εκδοθούν σε βιβλίο που ήδη ετοιμάζεται.

Η ιστορία των ιαπωνικών μαχητικών παραδόσεων είναι γεμάτη από άτομα με εξαιρετικές ικανότητες, όμως λίγα από τα άτομα αυτά κατάφεραν να αποκτήσουν τη μυθική υπόσταση του Μοριχέι Ουεσίμπα. Κατά τη διάρκεια της εξαιρετικά ενδιαφέρουσας ζωής του, κατάφερε να κατακτήσει το υψηλότερο επίπεδο διαφόρων πολεμικών τεχνών, μεταξύ των οποίων η άοπλη πάλη και η ξιφομαχία, αφιερώνοντας όλη του την ύπαρξη στη μελέτη των πολεμικών τεχνών της χώρας του και αποκτώντας παράλληλα μια βαθιά γνώση του σιντοϊσμού. Επεξεργαζόμενος στοιχεία από τις παραδόσεις αυτές δημιούργησε το αϊκίντο, το δρόμο της αρμονίας, ένα σύστημα που αφήνοντας πίσω τις απλές τεχνικές επίθεσης και αυτοάμυνας, προσπαθεί να καταργήσει εντελώς την επιθετικότητα μέσω της αρμονικής κίνησης προάγοντας έτσι την ειρήνη. Μέσω του μοναδικού του τρόπου να διατηρεί την κληρονομιά των κλασικών πολεμικών τεχνών και να τις εφαρμόζει στο πλαίσιο της σύγχρονης κοινωνίας, το αϊκίντο κατάφερε πολύ γρήγορα να κερδίσει το σεβασμό χιλιάδων ανθρώπων σε όλον τον κόσμο.

Η γέννηση της σύγχρονης επιστήμης στην εποχή της επιστημονικής επανάστασης, από τον 16ο μέχρι τον 18ο αιώνα, σήμανε τον θάνατο της φυσικής και της κοσμολογίας του Αριστοτέλη από τα Στάγειρα (384–322 π.Χ.). Οι αριστοτελικές αντιλήψεις είχαν κυριαρχήσει επί αιώνες στην ανθρώπινη σκέψη, και η εξοικείωση με αυτές αποτελεί προϋπόθεση για την κατανόηση των αρχών της σύγχρονης επιστήμης. Η παρούσα ανθολογία μεταφρασμένων και σχολιασμένων χωρίων από τις αριστοτελικές πραγματείες φυσικής και κοσμολογίας παρουσιάζει με τα λόγια του ίδιου του Αριστοτέλη το γενικό εννοιολογικό πλαίσιο της φυσικής του και τις απόψεις του για τη σύσταση και τη δομή του σύμπαντος, για τη φύση των ουράνιων σωμάτων και τις αιτίες των κινήσεών τους, καθώς και για τη σχέση του μακρόκοσμου με τον μικρόκοσμο. Η εκτενής εισαγωγή περιέχει ένα λεπτομερές περίγραμμα της αριστοτελικής φυσικής και κοσμολογίας, και παρουσιάζει τις καταβολές τους στη σκέψη τού 6ου και 5ου αιώνα π.Χ. Η έκδοση απευθύνεται στους ιστορικούς της επιστήμης, της φιλοσοφίας και των ιδεών, στους κλασικούς φιλολόγους, αλλά και σε κάθε αναγνώστη που ενδιαφέρεται για την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και επιστήμη και τις αρχές της σύγχρονης επιστήμης.

Ο Τζ. Κρισναμούρτι, ένας από τους πιο αγαπητούς και γνωστούς θρησκευτικούς δασκάλους του εικοστού αιώνα, συχνά δίδασκε στους μαθητές του ότι πρέπει να παρατηρούν την κατάσταση του κόσμου, με όλη του τη βία και τη σύγκρουση, αν θέλουν να καταλάβουν ποτέ τους εαυτούς τους. Το να γυρίζεις την πλάτη στα παγκόσμια γεγονότα σήμαινε για εκείνον ότι δεν είσαι ζωντανός απέναντι σε όσα έχει να διδάξει η ζωή.

Το βιβλίο Αντιμετωπίζοντας έναν κόσμο σε κατάσταση κρίσης παρουσιάζει μια συλλογή από ομιλίες που έδωσε ο Κρισναμούρτι για το πώς να ζεις σε δύσκολους και αβέβαιους καιρούς, καθώς και πώς να τους αντιμετωπίζεις. Το μήνυμά του σχετικά με την προσωπική ευθύνη και τη σημασία που έχει να είμαστε συνδεδεμένοι με τον ευρύτερο κόσμο παρουσιάζεται με έναν μη δογματικό και μη πολιτικό τρόπο. Άμεσο και αισιόδοξο, το βιβλίο αυτό θα βρει απήχηση στους σημερινούς αναγνώστες που ψάχνουν έναν καινούργιο τρόπο να καταλάβουν και να βρουν ελπίδα σε δύσκολους καιρούς.

Σκοπός αυτού του βιβλίου είναι να ασχοληθεί με τη φύση και την αληθινή σημασία του διαλογισμού και τη χρήση του σε πλατιά κλίμακα στη Δύση.

Τα Μαθήματα Θαυμάτων (Μ.Θ.) –το σύστημα αυτοεκπαίδευσης και πνευματικής σκέψης που διδάσκει την αγάπη και τη συγχώρεση– έχουν αιχμαλωτίσει τις καρδιές εκατομμυρίων ανθρώπων. Εκεί που κάποτε κυριαρχούσαν ο φόβος και ο πόνος, τα Μαθήματα προσφέρουν εσωτερική γαλήνη και η θεραπευτική δύναμη του συμπαντικού τους μηνύματος παραμένει αξεπέραστη. Πολλοί μαθητές, όμως, αναφέρουν πως δυσκολεύονται να συλλάβουν τις αρχές τους ή να ακολουθήσουν τα μαθήματα. Έτσι, ακόμη κι αν αναζητούν την πνευματική ελευθερία που προσφέρουν τα μαθήματα, αφήνουν το βιβλίο, ελπίζοντας να το κατανοήσουν στο μέλλον.

Ο Alan Cohen, μαθητής των ΜΘ και δάσκαλος εδώ και περισσότερο από 30 χρόνια, παίρνει τις υψηλές ιδέες των Μαθημάτων και τις κατεβάζει στη γη, μέσα από 22 περιεκτικά και κατανοητά κεφάλαια. Γεμάτος από διασκεδαστικά παραδείγματα, ιστορίες και τρόπους εφαρμογής των Μαθημάτων στην καθημερινότητά μας, αυτός ο μοναδικός, φιλικός προς τον αναγνώστη οδηγός, είναι ανεκτίμητος τόσο σε νέους, όσο και σε παλαιούς μαθητές των ΜΘ.

Το Άσμα βλάστησε, όπως είναι φανερό, ανάμεσα σ’ ένα ποιμενικό λαό, το λαό της Παλαιστίνης είναι ένα γαμήλιο τραγούδι. Τα πρόσωπα που μας παρουσιάζει είναι η Νύφη, ο Άντρας – τους υποδύονται ίσως δυο πρωταγωνιστές – και ο Χορός από γυναίκες ή και άντρες. Τούτος χωρίζεται κάποτε σε δύο ημιχόρια που ρωτούν και ανταποκρίνουνται (λ.χ. VIII 9). Ο ρυθμός, τα κινήματα της ψυχής, περισσότερο από το λογικό συνειρμό, από τον οποίο δε θα έπρεπε να έχει κανείς πάρα πολλές απαιτήσεις, μας δείχνει πως το έργο απαρτίζεται από διάφορες μονάδες με λίγο – πολύ κυμαινόμενα όρια. (Απόσπασμα από τον πρόλογο της έκδοσης)

Ένα πολύ χρήσιμο βιβλίο για να μπορέσει ο αναγνώστης να δει τον ιστορικο-πολιτικό περίγυρο μέσα στον οποίο ζούσε ο Ουσπένσκυ και να διαμορφώσει έτσι μια σωστότερη εικόνα γι’ αυτόν και τον αγώνα που έκανε, όχι μόνο για να επιβιώσει αλλά και για να μετασχηματίσει σε μια θαυμαστή κοσμοθεωρία, τη φρικτή κατάσταση που τον περιτριγύριζε. Διαβάζοντας κανείς αυτά τα “Γράμματα”, διαπιστώνει επίσης ότι ο Ουσπένσκυ διέθετε μιαν ασυνήθιστη κριτική ικανότητα της τρέχουσας κατάστασης της εποχής του στη Ρωσία, γιατί έπαιρνε υπόψη του όχι μόνο το παρελθόν αλλά και τις επιπτώσεις των πραγμάτων στο μέλλον. “Η ιστορία” έλεγε, “δεν είναι μόνον ιστορία του παρελθόντος, αλλά επίσης ιστορία του μέλλοντος”.

Για τον επιστήμονα Steven Pinker ο Διαφωτισμός δεν είναι ένα ξεπερασμένο κομμάτι της ιστορίας, η υπεράσπιση του είναι πιο σημαντική από ποτέ για την πρόοδο των ανθρώπων.

Ο τόμος αυτός είναι καρπός έντεκα συναντήσεων και συζητήσεων του Σταύρου Ζουμπουλάκη με τον Στρατή Μπουρνάζο. Οι δυο συνομιλητές συμφώνησαν εξαρχής να συζητήσουν, χωρίς συμβατικότητες, για θέματα που τους απασχολούν.

Άλλαξε τον εαυτό σου
και μ’ αυτήν ακριβώς την αλλαγή
θα έχεις αλλάξει και ένα κομμάτι του κόσμου

– OSHO

To Εξουσία, Πολιτική και Αλλαγή απορρίπτει την κοινή άποψη ότι «η εξουσία διαφθείρει» και, αντιθέτως, διατείνεται ότι αυτοί που αναζητούν την εξουσία είναι ήδη διεφθαρμένοι: Από τη στιγμή που θα πετύχουν τον στόχο τους, η διαφθορά τους απλώς βρίσκει την ευκαιρία να εκφραστεί. Αυτός είναι και ο λόγος που ακόμη και όσοι αναζητούν την εξουσία για να επιφέρουν ριζοσπαστικές αλλαγές, τόσο συχνά αποτυγχάνουν, ακόμη και αν έχουν τις καλύτερες προθέσεις.

Η ιστορία του εργατικού κινήματος αφηγείται με λεπτομέρειες τις διαφωνίες, τις διαμάχες και τις αντιπαραθέσεις ανάμεσα στους μαρξιστές και τους αναρχικούς. Οι οπαδοί των δύο ρευμάτων δεν παραλείπουν να καταπιάνονται με θεωρητικά ή ιστοριογραφικά κείμενα με τα οποία καταγγέλλουν τις αθλιότητες του αντιπάλου. Ορισμένοι από αυτούς κατέληξαν να είναι ειδικοί σε αυτήν τη διαδικασία ηθικής «εκτέλεσης» του άλλου. Στον αντίποδα βρίσκεται το βιβλίο των Ολιβιέ Μπεζανσενό και του Μικαέλ Λεβύ:

“Το αντικείμενο του βιβλίου μας είναι ακριβώς το αντίθετο…

Σε μια εποχή που όλοι αναζητούμε την ψευδαίσθηση της ευτυχίας, η φιλοσοφία των Στωικών μας υπενθυμίζει ότι πρέπει να μείνουμε πιστοί στις ουσιαστικές αρχές μας για να νιώσουμε αληθινά ελεύθεροι.

“Εμείς δε χρησιμοποιούσαμε τον όρο «αποκέντρωση». Προτιμούσαμε το «επανατοπικοποίηση». Συνδέαμε τον τόπο εγκατάστασής μας με τον «ου τόπο». Την ουτοπία που ξέραμε ότι δεν υπήρχε κάπου και που θα έπρεπε να τη δημιουργήσουμε. «Να δημιουργήσουμε τον κόσμο μας, μέσα στον κόσμο που θέλουμε να αφήσουμε πίσω μας».
Ήταν το σύνθημά μας. Επιστροφή, αλλά όχι προς τα πίσω! Επιστροφή… προς τα μπρος! Ήταν το άλλο σύνθημά μας. […] Για εμάς ένας άλλος κόσμος δεν είναι μόνο εφικτός, είναι ΥΠΑΡΚΤΟΣ.”

Αποκωδικοποιώντας τον αρχαίο μύθο! Σε ξάφνιασε ποτέ ο εαυτός σου; Ετοιμαστείτε να περάσετε υπέροχα γιατί αυτό το βιβλίο γράφτηκε για εσάς.

Έχω γράψει εκτεταμένες περιγραφές της μαθητείας μου δίπλα σε έναν Μεξικανό Ινδιάνο μάγο, τον δον Χουάν Μάτους. (. . .) Αυτό το έργο ασχολείται με την κυριαρχία της συνείδησης που αποτελεί μέρος των διδασκαλιών του για την αριστερή πλευρά, των διδασκαλιών που χρησιμοποίησε προκειμένου να με προετοιμάσει για την εκπληκτική εκείνη ενέργεια: να πηδήξω στην άβυσσο.

Μπορείς να νικήσεις τους φόβους σου. Ο Osho μας δείχνει τον δρόμο.

H “Ζωόπολις” εγκαινιάζει μια νέα αντίληψη για τα δικαιώματα των ζώων. Δεν αρκεί, όπως κάνουν οι κλασικές ηθικές θεωρίες, να καταγγέλλουμε την κακομεταχείριση των ζώων, όταν, στην πραγματικότητα, τα ζώα αντιμετωπίζονται ως αντικείμενα και απλά μέσα για την εξυπηρέτηση των σκοπών μας. Η Ζωόπολις μετατοπίζει τη συζήτηση από το πεδίο της ηθικής στο πεδίο της πολιτικής, εστιάζοντας σε συγκεκριμένες υποχρεώσεις απέναντι στα ζώα, που πηγάζουν από τους ποικίλους και διαφοροποιημένους τρόπους με τους οποίους τα ζώα σχετίζονται με τις ανθρώπινες κοινωνίες και τους θεσμούς. ..

Ένα μοναδικό στο είδος του βιβλίο, που σημείωσε τεράστια επιτυχία στο εξωτερικό και εν συνεχεία, εδώ και πολλές δεκαετίες, στη χώρα μας με αλλεπάλληλες ανατυπώσεις. Σε αυτό το πολυσέλιδο κι αποκαλυπτικό μελέτημα, που κρατάει σε εγρήγορση τον αναγνώστη ώς την τελευταία σελίδα, παρουσιάζεται με κάθε λεπτομέρεια η κοσμοαντίληψη της γιόγκα. Η γιόγκα αποτελεί σήμερα λύση ζωής για πλήθος ανθρώπων που κουράστηκαν από το άγχος και την αγωνία του σύγχρονου τρόπου ζωής.
Το περίφημο πλέον βιβλίο του Παραμχάνσα Γιογκανάντα, που απέδωσε λαμπρά από τα αγγλικά ο Ι.Δ. Βορρές, αποτελεί για τον έλληνα αναγνώστη την καλύτερη και πληρέστερη μύηση σε αυτόν το συνδυασμό φιλοσοφίας και μεταφυσικής. Συνδυασμό που επιδιώκει να χαρίσει στον άνθρωπο την εσωτερική γαλήνη μέσα από τον απόλυτο έλεγχο του σώματος και της ψυχής.