ΞΕΝΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Σε ό,τι έχει να κάνει με τα κορίτσια (και στην περίπτωση του Κόλιν αυτό αποδεικνυόταν πολύ συχνά), όλοι έχουν έναν τύπο. Ο τύπος του Κόλιν Σίνγκλετον ήταν… οι Κατερίνες. Είχε κάνει σχέση με δεκαεννιά κοπέλες.

Όλες τους άκουγαν στο όνομα Κατερίνα. Και όλες τους –μα όλες, μέχρι την τελευταία– του είχαν ρίξει άκυρο.

Ο Κόλιν πίστευε ότι ο κόσμος αποτελείται από ακριβώς δύο είδη ανθρώπων: από τα Άτομα που Ρίχνουν Άκυρο κι από τα Άτομα που Τρώνε Άκυρο. Πολλοί θα ισχυριστούν ότι ανήκουν και στις δύο κατηγορίες, όμως αυτοί δεν καταλαβαίνουν καθόλου την ουσία του πράγματος: έχεις προδιάθεση προς τη μία ή την άλλη μοίρα.

Τα Άτομα που Ρίχνουν Άκυρο μπορεί να μην είναι πάντοτε εκείνοι που ραγίζουν καρδιές και τα Άτομα που Τρώνε Άκυρο μπορεί να μην κυκλοφορούν μονίμως με ραγισμένη καρδιά.

Όμως είναι αποφασισμένος να αποδείξει το Θεώρημα της Υποβόσκουσας Προβλεψιμότητας των Κατερινών, το οποίο ελπίζει πως, στην τελική του μορφή, θα μπορεί να προβλέπει το μέλλον κάθε σχέσης, παίρνοντας εκδίκηση για τους απανταχού συλλέκτες άκυρων και ίσως, γιατί ποτέ δεν ξέρεις, να καταφέρει κι ο ίδιος να κερδίσει την καρδιά του κοριτσιού των ονείρων του.

Πάνω σε μια αντιστροφή της Δελφικής προστακτικής «γνώθι σαυτόν», στηρίχτηκε το διανοητικό οικοδόμημα ενός ανθρώπου μυστικόπαθου και ταλαιπωρημένου, του οποίου ολόκληρη η ζωή σπαταλήθηκε στους χώρους του πνευματικού του «υπογείου». Πρόκειται για τον υποχθόνιο, ανώνυμο ντοστογιεφσκικό ήρωα, ο οποίος ορύεται από τα βάθη της συνείδησής του: όχι, δεν είναι καλό να γνωρίζει ο άνθρωπος τον εαυτό του.
Ο άνθρωπος αυτός φαίνεται πως ενστερνίσθηκε το αρχαιοελληνικό ρητό, το πραγματοποίησε και τελικώς αποδεικνύοντας το λάθος του το απέρριψε…

Όταν, το 1931, κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το μυθιστόρημα “Φάμπιαν” του Έριχ Κέστνερ, η εθνικοσοσιαλιστική εφημερίδα Volkischer Beobachter έσπευσε να το χαρακτηρίσει “εκδοτικό σκουπίδι”. Ο κριτικός που υπέγραφε το κείμενο ήταν, φυσικά, ανώνυμος και ο χαρακτηρισμός αποτέλεσε, και αποτελεί μέχρι σήμερα, τίτλο τιμής. ‘Αλλωστε, λίγους μόλις μήνες αργότερα, το βιβλίο είχε πουλήσει πάνω από 30.000 αντίτυπα, σημειώνοντας μεγάλη επιτυχία. Κι όμως, το αριστούργημα του Κέστνερ δεν ευτύχησε να παρουσιαστεί στους αναγνώστες, όπως ακριβώς το έγραψε και το παρέδωσε ο ίδιος ο δημιουργός του. Ο επιμελητής και ο εκδότης προχώρησαν σε μια σειρά αλλαγών. Κι ένα ολόκληρο κεφάλαιο λογοκρίθηκε. Χρειάστηκε να περάσουν δεκαετίες, για να κυκλοφορήσει το βιβλίο για πρώτη φορά πλήρες και χωρίς περικοπές. Η ανά χείρας έκδοση περιλαμβάνει την αρχική μορφή και τον αρχικό τίτλο του μυθιστορήματος, ενώ στο Παράρτημα οι αναγνώστες έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν λεπτομερώς την περιπέτεια του βιβλίου.

«Ο Πιερ Άντον παράτησε το σχολείο τη μέρα που συνειδητοποίησε πως τίποτα δεν άξιζε τον κόπο, αφού έτσι κι αλλιώς τίποτα δεν είχε σημασία. Οι υπόλοιποι μείναμε. Και παρά τη φιλότιμη προσπάθεια των δασκάλων μας να συμμαζέψουν την τάξη και τα μυαλά μας μετά τη φυγή του Πιερ Άντον, εμείς συνεχίσαμε να σκεφτόμαστε τον Πιερ Άντον. Ίσως γι’ αυτό να εξελίχθηκαν όλα έτσι όπως εξελίχθηκαν».

Η δανή συγγραφέας Janne Teller ανατέμνει με αλληγορική διάθεση και χειρουργική ακρίβεια την υπαρξιακή αγωνία της όχι και τόσο τρυφερής προεφηβικής ηλικίας σ’ ένα πολυβραβευμένο βιβλίο που δίχασε τη λογοτεχνική κοινότητα όταν κυκλοφόρησε το 2010 και ήταν για χρόνια απαγορευμένο στις βιβλιοθήκες αρκετών ευρωπαϊκών χωρών.

Μια μικρή πόλη όμοια με τόσες και τόσες άλλες… κι έπειτα, κάποια μέρα, κατάχρηση εξουσίας… ένας αστυνομικός έλεγχος που παίρνει άσχημη τροπή… Ονομαζόταν Σαΐντ. Ήταν δεκαπέντε χρονών. Και είναι νεκρός.
Εγώ, ο Ματιά, έντεκα χρονών, δεν τον γνώρισα. Μετά, όμως, είδα το μίσος να με περιτριγυρίζει, τη λύπη και την τρέλα να κατατρώει την οικογένειά μου μέχρι τη διάλυσή της…