ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

«Τι είναι αγάπη; Αυτή η λέξη έχει καταλήξει να σημαίνει τόσα πολλά πράγματα, είναι τόσο αλλοιωμένη, που τη χρησιμοποιώ με βαριά καρδιά. Όλοι μιλάνε για αγάπη – κάθε περιοδικό και κάθε εφημερίδα και κάθε ιεραποστολή μιλάει ατέλειωτα για αγάπη. Αγαπάω τη χώρα μου, αγαπάω το βασιλιά μου, αγαπάω κάποιο βιβλίο, αγαπάω το Θεό. Είναι η αγάπη μια ιδέα; Αν είναι, μπορεί να καλλιεργείται, να τρέφεται, να γαλουχείται, να άγεται και να φέρεται, να διαστρεβλώνεται μ’ όποιο τρόπο θέλετε. Όταν λέτε ότι αγαπάτε το Θεό: τι σημαίνει; Σημαίνει ότι αγαπάτε μια προβολή του εαυτού σας ντυμένου με ορισμένη μορφή ευπρέπειας, ανάλογα με το τι νομίζετε ότι είναι ανώτερο και ιερό· έτσι λοιπόν το να λέτε «αγαπώ το Θεό» είναι πέρα για πέρα ανοησία. Όταν λατρεύετε το Θεό, λατρεύετε τον εαυτό σας – και αυτό δεν είναι αγάπη. Επειδή δεν μπορούμε να πετύχουμε αυτό το ανθρώπινο πράγμα που λέγεται αγάπη, ξεφεύγουμε σε αφηρημένες ιδέες και έννοιες. Η αγάπη μπορεί να ’ναι τελικά η λύση για όλες τις δυσκολίες του ανθρώπου, όλα του τα προβλήματα και τις οδύνες. Έτσι, λοιπόν, πώς θα ανακαλύψουμε τι είναι αγάπη;»

Τι είναι ο φόβος; Προσπαθούμε να μάθουμε τι είναι η αλήθεια τούτης της ερώτησης του φόβου τόσο απόλυτα ώστε να μη φοβάται ποτέ ο νους, επομένως να είναι ελεύθερος από κάθε εξάρτηση σε σχέση με τους άλλους, εσωτερικά, ψυχολογικά. Η ομορφιά της ελευθερίας είναι το ότι δεν αφήνει σημάδια. Ο αετός στο πέταγμά του δεν αφήνει σημάδια· ο επιστήμονας αφήνει.