WABI-SABI ΓΙΑ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ, ΣΧΕΔΙΑΣΤΕΣ, ΠΟΙΗΤΕΣ & ΦΙΛΟΣΟΦΟΥΣ
€10.00Το wabi sabi είναι η πεμπτουσία της ιαπωνικής αισθητικής. Αφορά την ωραιότητα πραγμάτων ατελών, εφήμερων και ελλειπτικών. Την ωραιότητα πραγμάτων σεμνών και ταπεινών. Την ωραιότητα πραγμάτων αντισυμβατικών.
Η ΚΩΜΩΔΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΕΞΗΓΗΣΕΩΝ
€10.00Δύο ζεύγη διδύμων, δύο έμποροι και δύο υπηρέτες, παγιδευμένοι στον μεταφυσικό ιστό της ομοιότητας, εμπλέκονται στη μια πλάνη μετά την άλλη. Οι μεν έμποροι, πιστοί στα συναλλακτικά ήθη μιας νέας, ανερχόμενης κοινωνικής τάξης, αντιμετωπίζουν τα παράδοξα της εμπορικής και της συζυγικής πίστης· οι δε υπηρέτες, καθαρές ενσαρκώσεις της κωμικής ιδιοφυίας του Σαίξπηρ, υποχρεωμένοι να υφίστανται και να υπομένουν τη γλωσσική και τη σωματική βία των αφεντικών τους, θα αντιτάξουν το μόνο αμυντικό όπλο που διαθέτουν: ευφράδεια, γλωσσική φαντασία, σπαρταριστή ευφυία. Η ανακούφιση που εκλύεται από τον άδολο γέλωτα των δύο γελωτοποιών υπηρετών οφείλει τη δύναμή της στον όγκο της ανησυχίας που μεταβολίζει, γι’ αυτό και επαφίεται εντέλει σ ’αυτούς να πανηγυρίσουν τη λύση της πλάνης και «ευφρόσυνα διακριτοί», να τελέσουν την αίσια έξοδο προς ένα νέο είδος ισότητας και αλληλεγγύης. Η δική τους συνάντηση, ευφρόσυνη και εορταστική κατ’ αντιδιαστολή με τη μάλλον αδιάφορη στάση των κυρίων τους, έχει πάνω μας την ισχύ μιας απελευθέρωσης:
«Σαν δύο αδέλφια ήρθαμε στον κόσμο τον μεγάλο,
Και χέρι χέρι φεύγουμε, κανείς μπροστά απ’ τον άλλο.»
Η ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΕΧΝΗΣ
€7.95Η προέλευση του έργου τέχνης (“Der Ursprung des Kunstwerkes”, 1950) είναι το κείμενο που περιέχει τις κύριες αντιλήψεις του Martin Heidegger σχετικά με τη φιλοσοφία της τέχνης. Εδώ διατυπώνεται η άποψη ότι μέσα στο καλλιτέχνημα αποκαλύπτεται η αλήθεια, και άρα η τέχνη δεν έχει να κάνει κυρίως με το ωραίο και την ομορφιά. Διατυπώνεται επίσης η πεποίθηση ότι «κάθε τέχνη είναι κατ’ ουσίαν ποίηση»· αυτό δεν μειώνει τα άλλα είδη τέχνης, π.χ. τη μουσική, την αρχιτεκτονική ή τη γλυπτική, αλλά αντίθετα αναδείχνει το βαθύτερο νόημά τους. Συνάμα ο Χάιντεγγερ βρίσκει ευκαιρία να κριτικάρει τη== σύγχρονη αντικειμενοποίηση και πραγματοποίηση των καλλιτεχνημάτων, η οποία φανερώνεται στην εμπορευματοποίηση της καλλιτεχνικής απόλαυσης, στην επιστημονική τεχνοκριτική και στη μουσειακή διατήρηση.
Η ΤΡΙΚΥΜΙΑ
€8.00Πάνω σε καράβι. Ακούγεται θόρυβος φοβερός από βροντές και κεραυνούς
(Μπαίνει ένας Καπετάνιος κι ένας Ναύκληρος)
ΚΑΠ. Ναύκληρε!
ΝΑΥ. Εδώ ‘μαι καπετάνιο. Εσύ πώς πας;
ΚΑΠ. Τρέξε, στους ναύτες πες αγάντα! Να πέσουν με τα μούτρα στη δουλειά, χωρίς ν’ αργούνε. Αλλιώς φοβούμαι, πως θα πέσουμε στις ξέρες. Φύγε! Βιάσου!
ΝΑΥ. Αιντέστε, παλληκάρια μου! Ριχτείτε στη δουλειά, λεβέντες μου! Γρήγορα, γρήγορα τη γάμπια χαμηλώστε! Κι έχετε το νου σας τί σας προστάζει η σφυρίχτρα. Αγέρα, φυσομάνα, ώσπου να σκάσουν τα πλεμόνια σου! Φτάνει μονάχα να ‘χουμε τράτο να μην πέσουμε στα βράχια.
(Μπαίνουν ο Αλόνσο, ο Σεμπάστιαν, ο Αντόνιο, ο Φερντινάντο, ο Γκονζάλο και άλλοι)
ΑΛΟ. Άκου ‘δω, ναύκληρε. Που είναι ο καπετάνιος; Που είναι οι ναύτες; Φώναξέ τους!
ΝΑΥ. Παρακαλώ σας, μείνετε στ’ αμπάρια!
ΑΝΤ. Πού είναι ο καπετάνιος, ναύκληρε;
ΝΑΥ. Δεν τον ακούτε; Τη σφυρίχτρα του; Στα πόδια μας μπερδεύεστε. Να πάτε κάτω στα κρεβάτια σας! Γιατί έτσι, ετούτο το κακό το σιγοντάρετε.
ΓΚΟ. Σταμάτα τις φωνές! Συγκράτα το θυμό!
ΜΑΤ. Όταν το πέλαο συγκρατήσει το δικό του. Τραβηχτείτε! Το κύμα που θρασομανά δε νοιάζεται για βασιλιάδες. Στ’ αμπάρια! Άστε μας ήσυχους! Μη μας σκοτίζετε!
ΓΚΟ. Ξεχνάς ποιος είναι επιβάτης στο καράβι σας;
ΝΑΥ. Κανένας που να τον έχω πιο ακριβό από το τομάρι μου.
Εσύ ‘σαι τάχα σύμβουλος σπουδαίος. Αν έχεις κότσια, πρόσταξε ετούτα τα στοιχεία να βουβαθούνε, να ‘ρθει γαλήνη.
Αν το μπορέσεις, όλοι εμείς θα παρατήσουμε τη ναυτική μας. Μπρος, πρόσταξέ τα! Αν πάλι δεν μπορείς, αυτό που πρέπει, είναι να ευχαριστήσεις τον Θεό που σ’ έχει ζωντανό ακόμα, και να πας στ’ αμπάρια πλάι στο κρεβάτι σου ν’ αρχίσεις προσευχή, έτοιμος για το κακό που θα ‘ρθει, αν είναι να ‘ρθει. Άιντε, παιδιά! Φευγάτε εσείς, σας λέω, από τα πόδια μας!
ΓΚΟ. Πολλή χαρά μου δίνει αυτός ο άνθρωπος! Σημάδι πως του μέλλει να πνιγεί δε βλέπω απάνω του. Βλέπω όμως την κρεμάλα ζωγραφισμένη στο πρόσωπό του. Ελπίζω το γραφτό της μοίρας του να μην αλλάξει. Το σκοινί της κρεμάλας του να γίνει το παλαμάρι του σωσμού μας, μια που τα σκοινιά του καραβιού δεν μας κρατούνε. Αν όμως δεν του μέλλει να πνιγεί, αλί και τρισαλί μας.
(Βγαίνουν)
ΝΑΤ. Μάινα τα πανιά! Βιαστείτε! Μάινα, μάινα! Βιράρετε με τη μαΐστρα! (Ακούγεται, κραυγή από μέσα). Που να πλαντάξετε όλοι με τα ουρλιαχτά σας! Ουρλιάζετε πιο δυνατά από την ανεμοζάλη και σκεπάζετε τις προσταγές μας.
(Μπαίνουν ο Σεμπάστιαν, ο Αντόνιο και ο Γκονζάλο)
Πάλι εσείς εδώ; Μα τί ζητάτε; Θέλετε τη δουλειά μας να σταματήσουμε και να πνίγουμε; Θέλετε να βουλιάξαμε στον πάτο;
ΣΕΜ. Σκυλί, άμποτε να σαπίσει το λαρύγγι σου! Βρωμόστομε, αθεόφοβε, γλωσσά!
ΝΑΤ. Δίνετε εσείς λοιπόν τις προσταγές στους ναύτες. […
ΝΤΙΕΓΚΟ ΚΑΙ ΦΡΙΝΤΑ
€9.54Όταν η Φρίντα ανακοινώνει την πρόθεσή της να παντρευτεί τον Nτιέγκο Pιβέρα, ο πατέρας της σχολιάζει καυστικά: «Θα είναι ο γάμος του ελέφαντα και της περιστέρας». Όλος ο κόσμος δέχεται με σκεπτικισμό το νέο για το γάμο αυτού του σκανδαλιάρικου και φιλάσθενου κοριτσιού με τη «μεγαλοφυΐα» των Mεξικάνων τοιχογράφων, τον Nτιέγκο Pιβέρα, που έχει τα διπλά της χρόνια, το τριπλάσιο βάρος, τον φωνάζουν «δράκο» κι έχει τη φήμη άγριου γυναικοκατακτητή, τον άθεο κομμουνιστή που τολμάει να ζωγραφίζει προς τιμή των Iνδιάνων τοιχογραφίες με τις οποίες παροτρύνει τους εργάτες να πάρουν τις ματσέτες και τα ντουφέκια και να ριχτούν στη μάχη για το γκρέμισμα της δαιμονικής τριάδας του Mεξικού: του κλήρου, της αστικής τάξης, των δικαστών.
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΗΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ
€7.50Το βιβλίο είναι ένας πρακτικός οδηγός για το ντοκιμαντέρ και μία εισαγωγή στη μέθοδο του Κινηματογράφου της Παρατήρησης. Οι δημιουργοί αυτής της προσέγγισης δίνουν έμφαση στον τρόπο και όχι στο θέμα. Δε γοητεύονται από την επικαιρότητα. Αναζητούν θέματα μικρής εμβέλειας, ώστε να διηγηθούν μια οικουμενική ιστορία. Ανιχνεύουν την ποίηση σε τελετουργίες της καθημερινής συμπεριφοράς και φωτίζουν πτυχές της ανθρώπινης φύσης που πολλά ντοκιμαντέρ αγνοούν. Στρέφονται προς την αμφισημία αντί για τη βεβαιότητα, τον υπαινιγμό αντί για τη νοηματοδότηση. Θεωρούν εξίσου πραγματικό τον κόσμο του ασυνείδητου, του ονείρου και του οράματος. Η συγγραφέας προτείνει έναν τρόπο αντίληψης της πραγματικότητας που είναι πιο κοντά στην τέχνη παρά στην τεκμηρίωση.
Ο ΓΥΑΛΙΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ
€7.50Θεατρικό κείμενο από την παράσταση που ανέβηκε στο Θέατρο Εμπορικόν το 2015.
Ο γυάλινος κόσμος καταπιάνεται με την ανασφάλεια που από τη μια πλευρά οδηγεί ορισμένους σε μια μοναχική απελπισία, η οποία εξαργυρώνεται μόνο μέσα από ερμητικές φαντασιώσεις και μύθους, και από την άλλη δημιουργεί ποιητές οι οποίοι στιγματίζονται μεν από την ενοχή, δικαιώνονται ωστόσο μέσα από το έργο τους.
Ο ΘΕΟΣ ΤΗΣ ΣΦΑΓΗΣ
€9.50“Τα παιδιά είναι άγρια. Είμαστε βάρβαροι. Δεν πρέπει να το ξεχνάμε. Αυτό είναι το επαναλαμβανόμενο μήνυμα της Γιασμίνας Ρεζά. Είναι η φρικαλέα ανισορροπία ανάμεσα στη μικρότητα του ανθρώπου και τις φιλοδοξίες του, ανάμεσα στην υποβόσκουσα βαρβαρότητά μας και τη δυνατότητα της ομορφιάς: του έργου τέχνης. Όμως σε τι ωφελεί η τέχνη, αν δεν βελτιώνει τον άνθρωπο, αν δεν τον κάνει να αναζητεί την τελειότητά του, παρά τον μεταμορφώνει σε όργανο ματαιοδοξίας;”
(Geraldine Chabrier, “Le Choc du Mois”, Μάρτιος 2007)
“Η Γιασμίνα Ρεζά λέει πιο πολλά για την κοινωνία μας, τους κομφορμισμούς της, τον σχολαστικισμό της, τη χίμαιρα μιας κουλτούρας “προπυργίου-κατά-της-βαρβαρότητας”, για τον ρατσισμό, για τη βία από ό,τι οι βαθυστόχαστοι δοκιμιογράφοι του καιρού μας. Η Γιασμίνα Ρεζά είναι η καλύτερή μας συγγραφέας σύγχρονης κωμωδίας.”
(E. de Montety, “Le Figaro litteraire”, 1.2.07)
Το κορυφαίο αυτό έργο δραματουργίας έχει ως αφορμή τη συμπλοκή δυο εντεκάχρονων παιδιών σ’ έναν τόπο παιχνιδιού, σε μια παρισινή πλατεία.. Το έργο περιγράφει τη συνάντηση, σ’ ένα αστικό διαμέρισμα, των δύο ζευγαριών που καλούνται να συζητήσουν τον τσακωμό των παιδιών τους, με τρόπο ώριμο και πολιτισμένο. Κατά τη διάρκεια της βραδιάς οι γονείς χάνουν τον έλεγχο, με αποτέλεσμα να αρχίσουν να συμπεριφέρονται οι ίδιοι σαν “παιδιά”. Καθώς κανείς από τους τέσσερις δεν αντέχει να αναλάβει το δικό του μερίδιο ευθύνης, οι χαρακτήρες συγκρούονται, εφευρίσκουν συμμάχους και ανακαλύπτουν τον εχθρό στο ίδιο τους το σπίτι.
Τελικά θα εκραγούν, αναδεικνύοντας ως νικητή τον θεό της σφαγής.
ΟΤΑΝ ΞΥΠΝΗΣΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ
€9.00Στο “Όταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί”, ο δραματουργός προσπαθεί να ξετυλίξει λόγο ανιχνευτικό της ίδιας του της δραστηριότητας: του δημιουργού. Το ερώτημα για την πραγματική αξία της Τέχνης -τη δύναμή της να κάνει την ανθρώπινη ζωή πιο υποφερτή- κατατρώει την ψυχή του γηραιού Ίψεν.
«Άκου… πως έβαλα τον εαυτό μου μες στο σύμπλεγμα. Μπρος από μια πηγή… κάθεται ένας άντρας γεμάτος ενοχές που δεν έχει ακόμα βγει ολόκληρος απ’ τη γη… Βουτάει και ξαναβουτάει τα χέρια του στο τρεχούμενο νερό -για να τα εξαγνίσει-, καμπουριάζει και βασανίζεται απ’ τη σκέψη πως ποτέ, μα ποτέ δε θα τα καταφέρει… Αέναα θα καίγεται μες στην κόλασή του.»
ΡΩΜΑΙΟΣ ΚΑΙ ΙΟΥΛΙΕΤΑ
€10.00Το ΡΩΜΑΙΟΣ ΚΑΙ ΙΟΥΛΙΕΤΤΑ, γραμμένο κατά πάσα πιθανότητα μέσα στο 1595, έχει χαρακτηριστεί ως «το πιο σύνθετο προϊόν της λυρικής περιόδου του Σαίξπηρ». Ξεκινά αναπτύσσοντας όλες τις τυπικές προϋποθέσεις μιας ρομαντικής ερωτικής κωμωδίας, αλλά φτάνοντας στη μέση, με τον αδόκητο θάνατο του Μερκούτιου –ένα από τα πιο λαμπερά δημιουργήματα της κωμικής φαντασίας του Σαίξπηρ– , ο κόσμος του ξαφνικά συστέλλεται και το γαμήλιο όραμα μεταπίπτει άρδην σε τραγωδία. Το έργο είναι ένα έμμετρο επιθαλάμιο παραμύθι, μια παρατεταμένη γαμήλια τελετή η οποία –σαν από μια τυχαία επιπλοκή του μεταφορικού της συστήματος– βρέθηκε ξαφνικά να κυριολεκτεί και μεταβλήθηκε σε αιματηρή θυσία. Γι’ αυτό, η πληρέστερη γλώσσα που διαθέτουμε για να κατανοήσουμε την αφύπνιση του έρωτα, τη μέχρις εσχάτων και έως θανάτου υπερβολή του, εξακολουθεί να είναι αυτή η ευωχία των αισθήσεων που μας παρέχει η συντροφιά των νέων από τη Βερόνα: η γενναιόδωρη Ιουλιέττα, ο παρορμητικός Ρωμαίος, ο πληθωρικός και ανελέητα είρων Μερκούτιος.