ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Μπορείς να νικήσεις τους φόβους σου. Ο Osho μας δείχνει τον δρόμο.

Πρόλογος: Διονύσης Π. Σιμόπουλος, Επίτιμος διευθυντής Ευγενιδείου Πλανηταρίου

Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΝΟΥ είναι μια βαθιά βουτιά στον δημιουργικό νου, αυτόν που μας ξεχωρίζει από όλα τα άλλα έμβια όντα. Σ’ έναν κόσμο που αλλάζει με ταχείς ρυθμούς, μόνο ένα πράγμα μάς επιτρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτές τις ολοένα επιταχυνόμενες αλλαγές. Κι αυτό είναι η γνωστική ευελιξία.

Σε αυτό το συναρπαστικό βιβλίο, οι Anthony Brandt (συνθέτης) και David Eagleman (νευροεπιστήμονας) διερευνούν τα όρια της ανθρώπινης δημιουργικότητας. Επιχειρούν να απαντήσουν σε ένα πολύ σημαντικό ερώτημα. Tι υπάρχει στο κέντρο της ανθρώπινης ικανότητας –αλλά και θέλησης– για δημιουργία; Η εξερεύνηση των επινοήσεων της ανθρώπινης κοινωνίας, σε συνδυασμό με τις τελευταίες ανακαλύψεις για τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου, θα μας βοηθήσουν να ανακαλύψουμε άγνωστες πτυχές ενός τόσο αναπόσπαστου μέρους του εαυτού μας. Το ντοκιμαντέρ The Creative Brain που βασίζεται στο βιβλίο, προβάλλεται στο Netflix.

Για να ταξιδέψουμε στη “Δύναμη του Τώρα”, θα χρειαστεί να αφήσουμε πίσω μας τον αναλυτικό μας νου. Από την αρχή του βιβλίου, ανεβαίνουμε με ταχύτητα σε ένα πολύ μεγαλύτερο υψόμετρο, όπου αναπνέει κανείς πιο ελαφρύ αέρα, τον αέρα της πνευματικότητας. Παρόλο που το ταξίδι παρουσιάζει πολλές προκλήσεις, ο Έκχαρτ Τόλε, για να μας καθοδηγήσει, χρησιμοποιεί απλή γλώσσα και γραφή σε μορφή ερωταποκρίσεων.

Ποιος άνθρωπος είναι ελεύθερος και ποιος δούλος; Πώς μπορούμε να ζήσουμε μια καλή ζωή; Πότε τα πράγματα κι οι καταστάσεις γίνονται αφέντες του εαυτού μας;

Το σώμα μας, η υγεία μας, το σπίτι κι η περιουσία μας δεν είναι δικά μας, υποστηρίζει ο Επίκτητος. Δεν βρίσκονται κάτω απ’ τον δικό μας έλεγχο και, επομένως, όταν επιθυμούμε κάποιο απ’ αυτά τα πράγματα, επιθυμούμε κάτι που δεν εξαρτάται από εμάς. Κι ο άνθρωπος που επιθυμεί πράγματα που δεν εξαρτώνται από τον ίδιο δεν μπορεί παρά να είναι ένας δούλος.

«Καθάρισε τις ιδέες σου, ώστε να μη δεθεί πάνω σου κάτι που δεν είναι δικό σου, να μην αναπτυχθεί μαζί σου κάτι ξένο, και να μη λυπηθείς αν φύγει από σένα. Και λέγε εξασκούμενος καθημερινά, όπως εξασκείσαι στο γυμναστήριο, όχι ότι κάνεις φιλοσοφία, αλλά ότι προσπαθείς να κερδίσεις την ελευθερία σου. Γιατί αυτή είναι η πραγματική ελευθερία».

Αφού ανακάλυψαν τα κλειδιά της δραστηριοποίησης και της μακροζωίας με το έργο τους «Ικιγκάι: Tα μυστικά της Ιαπωνίας για μια μακρά και ευτυχισμένη ζωή» (μπεστ σέλερ που μεταφράστηκε σε περισσότερες από 30 γλώσσες), ο Έκτορ Γκαρθία (Κιράι) και ο Φρανσέσκ Μιράλλιες επανέρχονται στη χιλιόχρονη αυτή κουλτούρα για να γράψουν ένα πρακτικό βιβλίο ικανό να ισχυροποιήσει τους σκοπούς της ζωής μας ώστε να τους υλοποιήσουμε σήμερα κιόλας. Ικιγκάι σημαίνει «λόγος ύπαρξης» ή «πάθος της ζωής μας» στα ιαπωνικά, αλλά πώς να το βρει κανείς; Κι αν ήδη έχουμε βρει το ικιγκάι μας, πώς να το ενδυναμώσουμε για να εμπνεύσει όλες τις πλευρές της ύπαρξής μας;

Για να το πετύχουμε αυτό, το βιβλίο προτείνει 35 διαδρομές με πρακτικές ασκήσεις, για να οδηγήσουμε το τρένο των επιδιώξεών μας προς τον επιλεγμένο προορισμό, βοηθώντας ταυτόχρονα να αναδυθούν με φυσικό τρόπο από μέσα μας η ευτυχία και η ευεξία.

Η δύναμη του Σωκράτη βρίσκεται στην τέχνη της ζωής που ονομάζεται φιλοσοφία. Σε μια φιλοσοφία ζωντανή και βαθιά ανθρώπινη, που μας καλεί να την ανακαλύψουμε βήμα προς βήμα, αντλώντας μαθήματα από τις κρίσεις της ύπαρξης και μαθαίνοντας την τέχνη του εσωτερικού διαλόγου για να γίνουμε κύριοι της ζωής μας με την μέθοδο της εργασίας πάνω στον εαυτό μας. Πρόκειται για μια φιλοσοφία που είναι πάντοτε επίκαιρη, παρά τα δυόμισι χιλιάδες χρόνια που πέρασαν από τότε. Η ηρεμία του Σωκράτη, που τον κάνει να είναι ελεύθερος μπροστά στις περιστάσεις, εμπνέει όλους εκείνους που αναζητούν ένα δρόμο προς την ουσία.

Ο Robin Sharma μέσα από 8 πρακτικά μαθήματα έδειξε έναν αποτελεσματικό τρόπο να αλλάξουμε ριζικά την ποιότητα της προσωπικής και επαγγελματικής μας ζωής, βασισμένοι σε διαχρονικές αποτελεσματικές αρχές.

Πυθαγόρας, Κομφούκιος, Μιχαήλ Άγγελος, Σαίξπηρ, Χαλίλ Γκιμπράν, Γκαίτε και τόσοι άλλοι από τις μεγάλες πνευματικές αιχμές, που στο πέρασμά τους απ` αυτό τον πλανήτη μας άφησαν μια συναρπαστική κληρονομιά λόγου και πνεύματος, έχουν συγκεντρωθεί εδώ, σ` αυτό το βιβλίο. Όλοι τους, διανοούμενοι, επιστήμονες, φιλόσοφοι, ποιητές και πολιτικοί ηγέτες, είναι εδώ και έχουν να πουν κάτι πολύ σημαντικό, προσωπικά σε σένα. Ο δρ. Γουέιν Ντάιερ, ένας από τους σπουδαιότερους πνευματικούς ηγέτες του καιρού μας και συγγραφέας πολλών μπεστ σέλερ, με τη δυνατή αμεσότητα του λόγου του, σε οδηγεί βήμα-βήμα σε μια εκπληκτική διαδρομή, ώστε όλη αυτή η σοφία να επηρεάσει θετικά τη ζωή σου, άμεσα, εδώ και τώρα. Σε οδηγεί να ζωντανέψεις αυτήν τη μοναδική κληρονομιά και να την αφήσεις να λαμπυρίσει μέσα στο νου σου και στην καρδιά σου. Ύστερα, παίρνει εκείνο που ξυπνά μέσα σου η σοφία των αιώνων και σου δείχνει τον τρόπο να το κάνεις πράξη στη ζωή σου, να ανακαλύψεις τελικά ότι η ευτυχία είναι στ` αλήθεια δική σου και μπορείς να την έχεις.

Είναι η αγάπη τέχνη; Αν είναι, χρειάζεται γνώση και προσπάθεια. Ή μήπως η αγάπη είναι ένα ευχάριστο συναίσθημα που κατά σύμπτωση το γνωρίζει κανείς, το «συναντά» αν είναι τυχερός; Αυτό το μικρό βιβλίο βασίζεται στην πρώτη αντίληψη, ενώ αναμφισβήτητα η πλειοψηφία των ανθρώπων πιστεύουν στη δεύτερη.

«Πρέπει να γίνεται σαφής διαχωρισμός μεταξύ της εξεύρεσης της αντικειμενικής αλήθειας και της τέχνης να επιτυγχάνουμε την αποδοχή των θέσεών μας ως αληθινών».

Σε αυτή την έκδοση περιλαμβάνονται 38 τεχνάσματα που συνηθίζονται στις λεκτικές αντιπαραθέσεις, με απώτερο σκοπό την υπεράσπιση των ισχυρισμών μας και την αντίκρουση των επιχειρημάτων του άλλου, είτε έχουμε δίκιο είτε έχουμε άδικο.

Από τον διαξιφισμό με τον σύντροφό μας, στην κουβεντούλα της παρέας, στην ανταλλαγή απόψεων στα social media, ακόμα και στον διάλογο σε τηλεοπτικά πάνελ ή στη Βουλή.

Αν και η Τέχνη τού να έχεις πάντα δίκιο γράφτηκε τον 19ο αιώνα, το βιβλίο αυτό σήμερα είναι περισσότερο επίκαιρο από ποτέ. Ο Σοπενχάουερ έχει χαρακτηριστεί κυνικός και απαισιόδοξος φιλόσοφος. Κι όμως ο κυνισμός του δεν είναι στείρος και μοιρολατρικός, αλλά περιέχει ένα θετικό μήνυμα: πέρα από όλα τα τεχνάσματα ίσως βρίσκεται η αλήθεια.

Από τον Πλάτωνα ως τον Μαρξ, η πολιτική σκέψη εμφανίστηκε ως εφαρμογή μιας θεωρίας της ουσίας της κοινωνίας και της ιστορίας. Με θεμέλιό της μια ταυτιστική οντολογία, για την οποία το είναι είχε πάντα τη σημασία του είναι καθορισμένο, συσκότισε το ιδιαίτερο είναι του κοινωνικο-ιστορικού ως ριζικού φαντασιακού.

Το πρώτο μέρος του βιβλίου («Μαρξισμός και επαναστατική θεωρία», δημοσιευμένο στο περιοδικό Socialisme ou Barbarie το 1964-1965), δείχνει πως ο Μαρξ, αιχμάλωτος αυτής της οντολογίας, οδηγήθηκε στο να πνίξει ο ίδιος τα καινούργια σπέρματα που περιείχε η σκέψη του. Το επαναστατικό πρόταγμα υπερβαίνει κάθε «ορθολογική θεμελίωση»: μια νέα θέσμιση της κοινωνίας συνεπάγεται ένα ξεπέρασμα του θεσμισμένου «λόγου». Πρέπει να δούμε την ιστορία ως δημιουργία, τη θεσμίζουσα κοινωνία ή το κοινωνικό φαντασιακό εν δράσει μέσα στη θεσμισμένη κοινωνία, και το κοινωνικο-ιστορικό ως τρόπο του είναι άγνωστο για την κληρονομημένη σκέψη…

Σε τούτο το κείμενο, που προοριζόταν για “συμπλήρωμα” της Γέννησης της Τραγωδίας, ο 25χρονος καθηγητής Φρειδερίκος Νίτσε αφηγείται την ιστορία των “πρώτων Ελλήνων φιλοσόφων”, απ’ το Θαλή ως το Σωκράτη, θέτοντας, παράλληλα, καίρια ερωτήματα που θα τον απασχολήσουν στα μετέπειτα έργα του. Στην έκδοση αυτή περιλαμβάνεται και μια εκλογή απ’ τις αδημοσίευτες στα ελληνικά διαλέξεις του για τους Προπλατωνικούς φιλοσόφους, με σχετικές σημειώσεις που κρατούσε κατά την ενασχόλησή του με την αρχαιοελληνική φιλοσοφία.
– Υπάρχει ενοχή, αντίφαση και πόνος σε τούτο τον κόσμο;
– Ναι! φωνάζει ο Ηράκλειτος, αλλά μόνο για τον κοντόθωρο, που αντικρύζει τα πράγματα χωριστά, ξεκομμένα – όχι για τον θεατή του όλου θεό. Γι’ αυτόν, όλες οι αντιφερόμενες δυνάμεις βαίνουν προς κάποιαν αρμονία, αφανή μεν στο κοινό μάτι, φανερή όμως σ’ όποιον αγκαλιάζει με το βλέμμα του τούτο τον κόσμο, σαν εκείνον τον θεϊκό οφθαλμό. Μπροστά στην πύρινη ματιά του εξατμίζεται ως κ’ η ελάχιστη σταγόνα αδικίας σ’ αυτό το κεχυμένο ολόγυρα Σύμπαν!

Ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει με δύο τρόπους: είτε σύμφωνα με τις επιταγές των άλλων -των πουριτανών, των ηθικολόγων- είτε σύμφωνα με το δικό του φως. Είναι εύκολο να ακολουθείς τους άλλους, είναι βολικό και άνετο, επειδή όταν ακολουθείς τους άλλους, νιώθουν πολύ καλά και ευτυχισμένοι μαζί σου.
Οι πολιτικοί προσπαθούν με κάθε δυνατό τρόπο να ζήσει η κοινωνία σύμφωνα με τις δικές τους ιδέες, και φυσικά προσποιούνται στους άλλους και στον εαυτό τους ότι προσφέρουν “κοινωνικό έργο”. Το μόνο που κάνουν είναι να καταστρέφουν την ελευθερία των ανθρώπων.
Ακολουθήσετε την εσωτερική σας φωνή.
Αν επιλέξετε να μην ακολουθήσετε την εσωτερική σας φωνή, και ακολουθήσετε τις επιταγές των άλλων -το αποκαλούν ηθικότητα, καλούς τρόπους, πολιτισμό, κουλτούρα- τότε εκείνη η φωνή μέσα σας θα αρχίσει να σας γκρινιάζει· θα σας γκρινιάζει ασταμάτητα…
Αυτό συνέβη στον άνθρωπο. Έγινε σχιζοφρενής γιατί έπαψε να ακούει τη φωνή μέσα του…
‘Αλλη μια σημαντική διδασκαλία του Όσσο.

Η Θεμελίωση της μεταφυσικής των ηθών (1785), το πρώτο από τα τρία κύρια ηθικά έργα του Καντ, παρουσιάζει προγραμματικά τις κυριότερες έννοιες, θέσεις και αρχές της ηθικής φιλοσοφίας του. Θα ακολουθήσουν η Κριτική του πρακτικού Λόγου (1788), η οποία παρέχει τη συστηματική θεμελίωση της ηθικής, και η Μεταφυσική των ηθών (1797), η οποία περιλαμβάνει την εφαρμογή της επί της φιλοσοφίας του δικαίου και του ειδικού μέρους της ηθικής.

Η Θεμελίωση της μεταφυσικής των ηθών αναπτύσσει μιαν εντελώς πρωτοποριακή ηθική φιλοσοφία, η οποία δεν αποβλέπει στην ατομική εγωιστική ευτυχία, αλλά στο να γίνει ο άνθρωπος ενεργητικά άξιος της ευδαιμονίας και της ανθρώπινης φύσης. Χαρακτηριστικά γνωρίσματα της ηθικής αυτής είναι ότι: στηρίζεται στον ορθό Λόγο∙ δεν ασχολείται με το τι κάνουν πράγματι οι άνθρωποι, αλλά με το ηθικά εύλογο και τις αληθινές αξίες, ανεξάρτητα από την κυρίαρχη, συμβατική ή κατεστημένη ηθική.

Από την Τέχνη της Ζωής, το βιβλίο της Louise L. Hay, ΘΕΡΑΠΕΥΣΕ ΤΟ ΣΩΜΑ ΣΟΥ, που με τη θετική της φιλοσοφία ενέπνευσε και βοήθησε εκατομμύρια αναγνώστες να μεταμορφώσουν τη ζωή τους.

Η Louise L. Hay είναι διάσημη συγγραφέας βιβλίων αυτοβοήθειας, δασκάλα και ομιλήτρια. Υπήρξε μια από τις ιδρύτριες του κινήματος αυτοβοήθειας και πρωτοπόρος στη θεραπεία σώματος-νου. Τα βιβλία της άγγιξαν τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο και τους βοήθησαν να βρουν τον δρόμο προς τη θεραπεία, την προσωπική ανάπτυξη και την αυτογνωσία.