Shop

Πολλοί πιστεύουν ότι η μετανάστευση είναι ένα φαινόμενο κυρίως των ημερών μας. Κι όμως, είναι παλιό όσο η ίδια η ανθρωπότητα. Η μετανάστευση είναι συνυφασμένη με την ανάδυση του πολιτισμού. Οι ανθρώπινες κοινωνίες, ωστόσο, αντιδρούσαν συνήθως αρνητικά στους νεοφερμένους. Ίσως ήταν ο αρχέγονος φόβος για τον «βάρβαρο», τον απολίτιστο κι απειλητικό ξένο…

Σήμερα ζούμε μια εποχή ταχύτατων αλλαγών: την εποχή της παγκοσμιοποίησης. Και η μετανάστευση παραμένει ένας από τους βασικούς μηχανισμούς της ανθρώπινης προόδου. Αλλά ο φόβος για τον «βάρβαρο» ζει και σήμερα, το ίδιο όπως παλιά.

Στον δημόσιο διάλογο συνήθως παραβλέπεται πως κάθε επιστημονική ανάλυση του φαινομένου της μετανάστευσης καταλήγει –σχεδόν μονότονα– στο ίδιο συμπέρασμα. Η διεθνής μετανάστευση ωφελεί τους πάντες: τις χώρες προέλευσης, τις χώρες προορισμού, τους ίδιους τους μετανάστες. Οι εκκλήσεις για περιορισμό της μοιάζει να προδίδουν άγνοια συνδυασμένη με φόβο.

Υπάρχει όμως και κάτι άλλο: στις πλούσιες χώρες οι πολίτες κάνουν λίγα παιδιά και ζουν πολλά χρόνια. Ο πληθυσμός τους γερνάει και σύντομα θ’ αρχίσει να συρρικνώνεται. Την ίδια στιγμή, η δεξαμενή των μεταναστών, που ακόμα φαντάζει ανεξάντλητη, θ’ αρχίσει γρήγορα να στερεύει. Η έλευση μεταναστών σήμερα αντιμετωπίζεται ως πρόβλημα. Αύριο θα γίνει το ζητούμενο. Και, ως συνήθως, κερδισμένες θα βγουν οι κοινωνίες που ήξεραν να προνοούν…

Είναι άραγε νοµιµοποιηµένη, σε µια φιλελεύθερη δηµοκρατία, η άσκηση κρατικού εξαναγκασµού σε ζητήµατα βιοηθικής; Το βιβλίο αυτό αναζητά τους λόγους του βιοηθικού εξαναγκασµού στην ηθική της αυτονοµίας. Αφετηρία του αποτελεί η επιχειρηµατολογία του Ronald Dworkin, στη µονογραφία του Life’s Dominion, για τη συνταγµατική δυνατότητα να θεµελιωθεί ένα δικαίωµα στην άµβλωση και την ευθανασία ως δικαίωµα ουσιωδώς θρησκευτικής ελευθερίας. Ωστόσο, ο συγγραφέας δεν δικαιολογεί την εν λόγω κανονιστική αφετηρία του παρά µόνο στο πλαίσιο µιας ανανεωµένης καντιανής φιλοσοφίας του δικαίου και την εµπλουτίζει µε µια µεθοδολογία που έχει τη σύγχρονη ρίζα της στην πολιτική φιλοσοφία του John Rawls. Ο αναγνώστης καλείται να αναστοχαστεί ο ίδιος τη βασιµότητα του σχετικού φιλοσοφικού προβληµατισµού από το εσωτερικό µεν των θεµελιωδών ηθικών και πολιτικών αρχών που, κατά το περιεχόµενό τους, καθιστούν δυνατή τη συµβίωσή µας σε θεσµικές συνθήκες ελευθερίας και ισότητας, εν όψει όµως των πλέον δυσεπίλυτων περιπτώσεων ερµηνείας και εφαρµογής τους· από την οπτική γωνία, δηλαδή, µιας κριτικής περιπτωσιολογίας.